Historia

Drukuj

Każdemu z nas jakiś obszar Polski jest szczególnie bliski.
Przyczyny wyboru miejsc, z którymi jesteśmy szczególnie silnie związani uczuciowo,  są różne. Dla jednych może to być miejsce urodzenia lub zakończenia wojennej tułaczki, dla innych wieś lub miasto, gdzie znaleˇli ciekawą pracę, zrobili coś pożytecznego, zostawili jakiś swój ślad - co przywiązuje najbardziej. Wszystkie te "małe ojczyzny" mają swoją wielowiekową historię - niepowtarzalną a zarazem niezwykle ważną,  bo bez niej historia naszego kraju byłaby niepełna, mniej pasjonująca, uboższa.
Warto więc poznać chociaż w największym skrócie przeszłość gminy Stare Babice.

Pierwsze udokumentowane ślady osadnictwa na tych terenach znaleziono w Babicach na górce przy obecnej ulicy Tadeusza Kutrzeby, gdzie odkryto grób z młodszej epoki kamienia (neolitu), cmentarzysko kultury przeworskiej (grobów jamowych), cmentarzysko kultury wejherowsko-krotoszyńskiej (grobów kloszowych), ślady osadnictwa kultury łużyckiej (epoki brązu i wczesnej epoki żelaza). O wytopie żelaza w I w. n.e. świadczą ślady żużla po pierwotnych piecach hutniczych zwanych dymarkami.
Najstarsze źródła pisane o miejscowościach leżących na terenie obecnej Gminy Stare Babice pochodzą z 1254 r. i dotyczą kościoła w Borzęcinie ufundowanego przez Konrada Mazowieckiego. W tym samym roku wspomina się o Koczargach - własności klasztoru czerwińskiego. Babice zostały wymienione już w czasach Kazimierza Wielkiego (1310 - 1370). Bardziej znana wzmianka o Marcinie Babicy z Babic, podkomorzym warszawskim, pochodzi z 1400r. Lipków, zwanym ongiś Łupkowem lub Lubkowem wymienia się w 1414 r. jako własność rycerskiego rodu Prusów. Warto wiedzieć, że tłumaczem Statutów Wiślickich i Prawa Mazowieckiego był żyjący w XV w. Świętosław z Wojcieszyna.

W pierwszej połowie XVI w. w Babicach był kościół drewniany, parafia i szkoła parafialna. W sąsiedztwie Babic, w Lachtorzewie mieszkał Wojciech Oczko (1537? - 1599?) - lekarz nadworny i sekretarz Stefana Batorego oraz Zygmunta III Wazy - autor pierwszych pisanych w języku polskim prac medycznych. Zabudowania średniowiecznych Babic rozpościerały się na wzniesieniu po zachodniej stronie obecnego rynku na południe od rzeki Strugi. Obecnie najstarszym zabytkiem w Gminie jest barokowy kościół w Babicach ufundowany w 1727 r. przez kanclerza koronnego Jana Szembeka. W 1907 r. dzięki staraniom proboszcza księdza Władysława Taczanowskiego w kościele babickim dobudowano nawy boczne, a póˇniej wieżę. Słownik Geograficzny Królestwa Polskiego i Litwy z 1830 r. podaje następujące informacje o wsiach znajdujących się na terenie obecnej Gminy Stare Babice, wg stanu z 1827 r:

  • Borzęcin: 36 domów, 273 mieszkańców, parafia licząca ok. 2850 wiernych
  • Babice: 26 domów, 266 mieszkańców, parafia dziekanat warszawski liczy 3098 wiernych
  • Lipków: 22 domy, 264 mieszkańców
  • Blizne: 11 domów, 104 mieszkańców

W 1827 r. potomkowie rodu Babickich wyprowadzili się do guberni mińskiej. Póˇniejszy dziedzic Babic, Jasieński, uczestniczył wraz z synami w powstaniu 1863 r. Dziedzic zginął, a dwór w Babicach spłonął. Po ukazie carskim o uwłaszczeniu wyodrębniły się wsie: Janów, Klaudyn, Kwirynów, których nazwy wiążą się z imionami dziedziców Babic. W drugiej połowie XIX w. Warszawę otoczono stopniowo pasmem fortów. Na zachód od Warszawy, od strony Babic, zbudowano fort Babice. Na przełomie XIX i XX w. była w Babicach trzyklasowa szkoła. W czasach II Rzeczpospolitej pełna siedmioklasowa szkoła mieściła się w budynku byłego zajazdu - Karczmy Przedworskiego. Urzędował też sąd gminny. W 1916 r. założono Ochotniczą Straż Pożarną. W latach 1921 - 23 w odległości ok. kilometra od rynku w Babicach, na północ od Lachtorzewa, na odcinku ok. 3,5 km wybudowano 10 masztów o wysokości 127 m, a pośrodku blisko fortu Babice powstał nowoczesny budynek wojskowej radiostacji.
Historia Gminy to nie tylko historia Babic.